WordPress w wieku 20 lat: niektóre sekrety jego sukcesu

27 maja 2023 r. to ważny kamień milowy w historii publikacji cyfrowych: 20 lat od pierwszego oficjalnego publicznego wydania WordPress Core. Zrodzony z prostej potrzeby szybkiego publikowania tekstów i zdjęć w Internecie, nic dziwnego, że WordPress rozwinął się wokół tej podstawowej możliwości jako platforma blogowa, aby stać się wiodącym na świecie systemem zarządzania treścią (CMS). Obecnie WordPress obsługuje ponad 43% sieci i ponad 63% wszystkich witryn korzystających z rozpoznawalnego CMS.

WordPress to jednak nie tylko oprogramowanie. WordPress to społeczność open source, która nieustannie dąży do innowacji, integracji i demokratyzacji publikowania. To globalny ekosystem produktów i usług, do którego każdy może dołączyć, tworząc za pomocą WordPress. Od freelancerów i małych firm po agencje i duże przedsiębiorstwa, WordPress to sposób, w jaki zarabiamy na życie.

Kto by przewidział taki wynik? To nie było nieuniknione. Ale patrząc wstecz na pierwsze dziesięć lat istnienia WordPressa, kilka momentów sugeruje, jakie były kluczowe składniki jego zaskakującego sukcesu. Spójrzmy! W innym poście nadrobimy zaległości do dnia dzisiejszego.

Lekcje z historii WordPressa

Wśród swoich rówieśników WordPress był stosunkowo późno na rynku CMS bez wsparcia komercyjnego. Co wyjaśnia jego niesamowity wzrost — do ponad połowy rynku CMS — w ciągu zaledwie pierwszej dekady jego istnienia? Oto kluczowe momenty z tamtej epoki — i kilka mniej znanych szczegółów na ich temat — które dają wgląd w sukces WordPressa.

Zwycięska drużyna, do której każdy może dołączyć

Dzięki licencji typu open source Matt Mullenweg i Mike Little mogli swobodnie rozwijać b2/cafelog, aplikację do blogowania, której kod źródłowy pochodzi z 2001 roku. Pod koniec 2002 roku programista b2 porzucił swój kod, a Mike odpowiedział w komentarzu na blogu Matta post z propozycją widelca.

Ponieważ b2 był objęty licencją GNU General Public License (GPL), WordPress automatycznie też nim był. Każdy może używać, badać, modyfikować i redystrybuować GPL i inny licencjonowany kod typu open source. Dzięki licencji GPL WordPress jest dostarczany z kartą praw deklarującą cztery swobody, które nieustannie napędzają jego przyjęcie i ewolucję.

Kiedy popularna platforma MovableType zaostrzyła swoją licencję inną niż open source, wielu użytkowników przeszło na WordPressa, na przykład główny współpracownik Mark Jaquith. Expression Engine był kolejnym popularnym wczesnym wejściem na rynek CMS przed WordPress, który był uważany za „tylko dla blogów”. Expression Engine nie wytrzymał jako zastrzeżony projekt i ostatecznie przyjął licencję open source, aby przetrwać. Jej założyciel przyznał, że „otwarte oprogramowanie wygrało”. Nie możesz pokonać open source, ale dobrą wiadomością jest to, że możesz do niego dołączyć.

Puste płótno przyciąga kreatywność

Wtyczki i motywy zostały wprowadzone w WordPress 1.2 i 1.5. Sprawili, że WordPress był wysoce rozszerzalny i stał się głównym źródłem rozwoju WordPress. Zróżnicowany ekosystem wspieranego przez społeczność i komercyjnie oprogramowania GPL wyrósł wokół WordPress w produktach dodatkowych innych firm, głównie wtyczkach i motywach.

Pierwszy i najdłużej działający motyw domyślny był częścią pakietu WordPress 1.5. Ten klasyczny motyw blogowy, nazwany „Kubrick”, był dziełem głównego współtwórcy Michaela Heilemanna, który po 2010 roku kierował projektowaniem w Squarespace. Coś w prostym, czystym projekcie Kubricka sprawiło, że przylgnął, a nawet rozprzestrzenił się na inne platformy. W 2021 roku szef Gutenberga, Matias Ventura, wydał motyw blokowy Kubricka, dzięki czemu nadal możesz cieszyć się Kubrickiem.

Motywy, bardziej niż wtyczki, były pierwotnie główną sceną innowacji w WordPress, ponieważ przyciągały projektantów. Ponieważ sieć istnieje zaledwie od dziesięciu lat i brakuje jej jednolitych standardów, które byłyby przestrzegane we wszystkich przeglądarkach, większość projektantów stron internetowych była samoukami i była zajęta włamywaniem się do kariery lub zakładaniem agencji w rozwijającej się dziedzinie. WordPress, z całkowicie hakowalnym interfejsem, był dla nich idealny.

Uczyń interfejsy niewidocznymi

WordPress ewoluował poza swoje korzenie b2, więc inne projekty oprogramowania wpłynęły na jego interfejs. Textpattern i jego założyciel, Dean Allen, znacząco wpłynęli na kluczowe funkcje WordPress i jego interfejs. Zmieniło się to po WordPress 2.5, kiedy WordPress zaczął działać samodzielnie i stać się wzorem dla innych. Wersja 2.5 była pierwszym opartym na badaniach i testach przeprojektowaniem administratora WordPress.

Przeprojektowanie wersji 2.5 było nadzorowane przez samego króla opartego na standardach projektowania stron internetowych, Jeffreya Zeldmana, wraz ze swoim zespołem w Happy Cog — Jasonem Santa Marią i Liz Danzico. Obecnie Danzico jest wiceprezesem ds. projektowania w firmie Microsoft, a Santa Maria kieruje projektowaniem produktów i badaniami w Netlify. Od 2019 roku Zeldman jest głównym projektantem i dyrektorem kreatywnym w Automattic, firmie macierzystej WordPress.com.

Na WordCamp San Francisco 2007, Danzico wyjaśnił uzasadnienie architektury informacji Happy Cog i prac związanych z użytecznością dla wersji WordPress 2.5. Jej prezentacja „Jak nie dać się zauważyć” jest wciąż świeża i aktualna. Notatki Zeldmana dotyczące projektu wyrażają ten sam cel, jakim jest zmniejszenie tarcia i uczynienie interfejsu mniej zauważalnym. Wiele lat wcześniej Zeldman napisał na blogu, że to, co początkowo przyciągnęło go do WordPressa, to sposób, w jaki „myśli jak projektant” — a także pisarz. Działa z tobą i nie przeszkadza w tym, co próbujesz zrobić.

Niestety, nie jest to efekt ani doświadczenie WordPress 2.5 dla wielu osób.

Zabij swoich ulubieńców

Jest takie stare powiedzenie, że dobre pisanie wymaga „zabicia swoich ulubieńców” — musisz dokonać ostrych cięć i bolesnych poprawek. Właśnie dlatego większość pisarzy potrzebuje redaktora, który wykona brudną robotę polegającą na ograniczeniu pisania do niezbędnych elementów.

Kodowanie oprogramowania i prace projektowe nie różnią się. Twórcza praca, zwłaszcza mająca na celu zadowolenie wielu ludzi, zawsze prowadzi do rozdęcia i cruftu. Duża część wczesnego sukcesu WordPressa mogła wynikać z intensywnych cięć i poprawek, przez które przeszedł.

Pomimo całej pracy i wiedzy włożonej w WordPress 2.5, nie zadziałał zgodnie z zamierzeniami i nie został powszechnie przyjęty. To otworzyło nowe możliwości, ale doprowadziło do jeszcze większych zmian w wydaniu 2.7 kilka miesięcy później. Jednak podstawowa architektura informacji — zwłaszcza pulpit nawigacyjny — przetrwała. Choć na pierwszy rzut oka wygląda zupełnie inaczej niż w wersji 2.5, interfejs administratora WordPress 2.7 poprawił architekturę wprowadzoną w wersji 2.5, a rozwój rdzenia wpłynął głębiej na testy i projektowanie oparte na badaniach.

Pozwól kobietom przewodzić

Wielkimi zmianami projektowymi w WordPress 2.7 kierowała Jane Wells (znana później jako Jen, a teraz Jinx Mylo), która kierowała intensywnymi badaniami użyteczności i przez kilka lat była liderem UX/Design rdzenia WordPress. Jeff Chandler zauważył w WP Tavern w 2016 roku, jak udane było to wydanie, a prace projektowe wykonali głównie Matt Thomas i Andy Peatling.

„[T]hat był jednym z początków wkładu Jen i jej ogromnego wpływu na świat WordPressa” — powiedział Matt Mullenweg Jeffowi na WordCamp US 2016.

Zdaniem Matta „[Jen] wniósł zupełnie inny sposób myślenia dzięki nastawieniu na użytkownika, użyteczność i badania. Fantastycznie było mieć przywództwo kobiet, które bardzo wcześnie pokazało w społeczności WordPress, że jest to oprogramowanie stworzone przez wszystkich dla wszystkich”.

Gdy WordPress przygotowuje się do drugiego zespołu wydań wyłącznie kobiet i osób niebinarnych, można postrzegać transformacyjne wydanie 2.7 jako pierwszy duży krok w tym kierunku.

Ogólny styl interfejsu wersji 2.7 utrzymywał się przez długi czas — aż do wydania WordPress 3.8 w 2013 roku. Menu administratora pulpitu nawigacyjnego zostało przeniesione na pasek boczny w wersji 2.9, gdzie pozostało od tamtej pory. W WordPress 3.1 dodano pasek administratora. Oba stały się szeroko naśladowanymi i standardowymi modelami do projektowania interfejsów. WordPress 2.7 do 3.8 prawdopodobnie pozostają najbardziej rozpoznawalnymi, kultowymi iteracjami WordPressa. Zbiegły się one również z ogromnym rozwojem platformy. Dzięki tym wydaniom WordPress zakończył dekadę kompletnością w swoim projekcie i funkcjonalności, wskazując na dojrzały produkt stworzony przez niesamowity zespół i wspierany przez spójną społeczność.

Dojrzałość to stabilność w obliczu zmian

W wersjach od 2.7 do 2.9 WordPress uzyskał przełomowe funkcje towarzyszące innowacjom projektowym. Były to automatyczne i zdalne aktualizacje, możliwość instalowania wtyczek przez Internet z poziomu WordPressa oraz aktualizacje wtyczek wsadowych. W końcu pojawiłyby się motywy. Te funkcje wprowadziły ekosystem WordPress do każdego pulpitu nawigacyjnego WordPress i sprawiły, że konserwacja witryny była łatwa do zarządzania w dowolnej skali. Szczególnie dla agencji, freelancerów i ich klientów były to (i nadal są) ogromne zalety. Czas budowy nowej strony oraz koszty jej posiadania (i utrzymania) znacznie się skróciły dzięki nowej wewnętrznej funkcji aktualizacji. To sprawiło, że WordPress stał się oczywistym wyborem spośród alternatyw dla każdego, kto kupuje lub sprzedaje usługi programistyczne i konserwacyjne.

W wersji 3.0 możliwości wielostanowiskowe WordPress MU połączyły się z rdzeniem WordPress i otrzymaliśmy niestandardowe typy postów, menu nawigacyjne i pierwszy z corocznej serii domyślnych motywów. Wszystko to sprawiło, że stało się jasne, że pojawił się WordPress — jako pełnoprawny CMS. Kolejne ważne kamienie milowe, które popchnęłyby WordPressa do przodu jako ramy aplikacji internetowych ogólnego przeznaczenia, pojawiłyby się dopiero za pięć lat lub dłużej — REST API (2015) i wprowadzenie Gutenberga w WordPress 5.0 (2018).

Co mówi nam pierwsze dziesięć lat WordPressa

Od skromnych początków jako mały, rozwidlony projekt open source z pełną pasji społecznością współpracowników, WordPress stał się dominującą platformą CMS, obejmując współpracę społeczności, integrację i ciągłe innowacje. Zrozumienie zmieniających się potrzeb użytkowników, utrzymywanie dążenia do prostoty i odwaga do wycinania funkcji lub „zabijania ulubieńców” doprowadziły do ​​niezwykle kompletnego, ale stosunkowo skromnego produktu. Ponieważ WordPress wciąż ewoluuje, zwracanie uwagi na jego historię może dostarczyć wskazówek, co działa, a co nie — oraz jak zachować odporność i zdolność adaptacji do zmian.

Chcieć więcej?

Jest to pierwsza z serii upamiętniającej pierwsze dwie dekady WordPressa. Chcesz otrzymać powiadomienie, gdy opublikujemy część drugą? Śledź nas w preferowanej sieci społecznościowej, aby ją otrzymywać wraz z cotygodniowymi wiadomościami dotyczącymi bezpieczeństwa i nie tylko. Oto kolejne 20 lat i więcej, kiedy każdy i wszędzie może dzielić się swoją historią lub biznesem online z łatwością i kreatywnością dzięki WordPress i oprogramowaniu open source!

Dana Knaussa

Dan Knauss jest generalistą ds. treści technicznych w StellarWP. Jest pisarzem, nauczycielem i freelancerem pracującym w open source od późnych lat 90., a z WordPressem od 2004 roku.